Najmłodsi w walce o wolną Polskę 1863-1989
Książka, nawiązująca tytułem do wiersza młodego poety i żołnierza, Józefa Szczepańskiego „Zbitka”, poległego w Powstaniu Warszawskim, przedstawia wybrane postaci z Panteonu Polskich Dzieci, czyli tych najmłodszych Polaków, którzy z miłości do Ojczyzny stawali w obronie ojczystego języka, wiary i niepodległości.
W walce o te wartości byli gotowi do największych poświęceń aż do ofiary życia. Są wśród nich kilkunastoletni Powstańcy Styczniowi, strajkujący uczniowie we Wrześni, nieletni legioniści Józefa Piłsudskiego, Orlęta Lwowskie i Przemyskie, obrońcy Płocka w roku 1920 i Grodna w 1939, Powstańcy Warszawscy, Żołnierze Wyklęci, polegli w Poznaniu w 1956 roku i zabici przez komunistów w stanie wojennym.
Choć najczęściej poszli walczyć wbrew woli dorosłych, dali świadectwo niezwykłego poświęcenia oraz umiłowania Polski. Dlatego jesteśmy im winni pamięć i wdzięczność, szczególnie w roku stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Przed rozmiarem poświęcenia, przed wielkością ceny, jaką najmłodsi płacili za niepodległość Ojczyzny – jak mówił św. Jan Paweł II – należy w milczeniu skłonić głowę. W płaceniu tej ceny byli, być może, rozrzutni, ale ta rozrzutność była zarazem wspaniałomyślnością. Kryła się w niej jakaś odpowiedź na to wezwanie, które przyniósł Chrystus, przede wszystkim swoim własnym przykładem, oddając życie za braci: „Nikt nie ma większej miłości od tej, gdy ktoś życie swoje oddaje za przyjaciół swoich”.
Książka została zilustrowana rysunkami 16-letniego Franciszka. Dziecięce twarze nastoletnich bohaterów przemawiają bardziej do wyobraźni niż słowo pisane.
